Aurtengo urtarriletik maiatzera bitartean burutu da "Jardun bikoa helduen euskalduntzean ikastaroa (1. edizioa)", eta, orain, bigarrenez eskaini nahi dugu berariazko prestakuntza, helduen euskalduntzean euskara-eskolak ematen ari diren irakasleak jardun bikoan prestatzeko.

Bigarren aldi honetan, 2023ko urritik 2024ko martxora bitartean gauzatuko da ikastaroa. Prestakuntza-eskaintza elkarren osagarri diren bi ikastarok osatzen dute, online egingo dira, betiere praktika tutorizatuaren balio erantsia bermatuta. Lehen ikastaroaren aurrematrikulazio-epea 2023ko irailaren 4tik 19ra bitartean izango da.

HABEren zuzendari Jokin Azkuek eman zion hasiera 2023/2024 ikasturte akademikoaren hasiera-ekitaldiari, eta Bingen Zupiria Kultura eta Hizkuntza Politikako sailburuak. Segidan, euskaltegi publikoetako ordezkari Marian Toledok eta herri-ekimeneko euskaltegietako ordezkari Aize Otañok hartu zuten hitza, hurrenez hurren. Bukatzeko, "Ahoskeraren lanketa didaktikoa" izeneko hitzaldia eman zuen Lourdes Oñederra fonologia-ikerlariak.

Liburu honetan ("Discapacidad e inclusión. Manual para la docencia"), ikas-irakas prozesuetan laguntza inklusiboak kudeatzean kontuan hartu beharreko oinarrizko ikuspegia ematen da. Ildo horretatik, hezkuntza inklusiboa bideratzeko funtsezko irizpideak eskaini eta aldaketarako gakoak azaleratzen dira bertan. Puntako adituek idatzi dituzte gidaliburu mamitsu honetan luze-zabal jorratzen diren 21 kapituluak, eta, zalantzarik gabe, gogoeta nahiz praktika didaktikorako gako baliagarri ugari topatuko ditu irakurleak orrialdeotan: eskubideei buruzkoak, sailkapenaz, jarrerez, desgaitasun intelektualaz, pertsonarengan ardazturiko planifikazioaz, ikasle gorren inklusioaz, ikusteko desgaitasunaz, autismoaz, arreta-defizitaren eta hiperaktibitatearen nahasmenduaz, hezkuntza inklusiboaz, irisgarritasun eta diseinu unibertsalaz, teknologiaz...

"Hitz politak/ Palabras bonitas" liburu elebidunean euskarazko 116 hitz biltzen dira, eta, hitz bakoitza marrazki banarekin osatzen da. Alde batetik, sentiberatasunez, poesiaz edo iradokizunez betetako terminoak aukeratu dira. Bestalde, onomatopeiak eta hitzen edo hitz bitxien jokoak. Bidaia-koadernoa ere bada, eta denoi eragiten diguten bizitzako uneei irudiak eta hitzak jarri dizkie egileak (oinaze, dolu, galera, indarberritze edo etorkizunari begirada).

Atzerriko unibertsitate eta goi-mailako zentroetan euskara irakasteko irakurleei bideratutako prestakuntza-ikastaroa antolatu dute berriz ere Euskal Herriko Unibertsitateak eta Etxepare Euskal Institutuak; 10. edizioa izango da aurtengoa. Ohi bezala, hainbat gairen inguruan ardaztuko da jarduera, hala nola hizkuntzalaritza, didaktika, metodologia, kultura eta zibilizazioa. 2023ko urriaren 6tik azaroaren 25era izango da ostiral eta larunbatetan Donostiako Campuseko Elbira Zipitria eraikinean; saio batzuk modu presentzialean emango dira eta beste batzuk telematikoan. Izena emateko epea, uztailaren 3tik irailaren 20ra (biak barne).

Hizkuntzen hezkuntzan bideoaren erabilerari buruzko inkesta digital baten emaitzak laburbilduko ditugu artikulu honetan; euskara, katalana, gaztelania edo galegoa bigarren hizkuntza edo hizkuntza gehigarri gisa ikasten ari diren helduen esparru ez formala izan da aztertutakoa. 1.658 irakasle izan ditugu informatzaile guztira; 327 izan dira horien artean euskararen eremukoak. Bideoa erabiltzeko oinarrizko hiru modu hartu dira aintzat: eskolan besteren batek grabatutako bideoak ikustea, ikasleek bideoak grabatzea eta irakasleek bideoak grabatzea. Euskararen eremuko emaitzek erakutsi dutenez, irakasleen % 94k ikusten dituzte bideoak eskolan baina ikasleen % 13k eta irakasleen % 11k baino ez dituzte bideoak grabatzen. Emaitza horiek, oro har, bat datoz beste hizkuntzen lortutakoekin, baina badago desbideratzerik. Eskolako praktikarik prototipikoena azaleratzen du modalitate bakoitzaren azterketa zehatzak, helburuak, edukiak, ebaluazioa, ikasgelako dinamika (elkarreragina, idazketa) edota erabilitako bideo-mota barne. Halaber, eskolan gero eta modalitate, genero eta praktika berri gehiago ari direla sartzen nabarmentzen dute emaitzek. Interesaturik dagoenak e-Hizpide aldizkariaren 9. monografian du euskararen esparruko ikerketari buruzko informazio zabalagoa; ForVid proiektuaren webgunean bertan, berriz, gaztelaniari eta katalalanari dagozkien txostenak.

https://doi.org/10.54512/YPYC9696

2023ko urtarrila-ekaina

https://doi.org/10.54512/JCPW6375

BESTELAKO LANKIDETZAK

- Hizkuntza-komunikaziorako gaitasunak egiaztatzearen artehunak. Baliotasuna helburu (Paula Elosua Oliden)

- Euskaltegiaren Curriculum Proiektua, topagune (Salvador Barrientos Roglà)

- Dislexiaren paradoxa bigarren hizkuntzaren / atzerriko hizkuntzaren irakaskuntzan (Diego Paniagua Martín)

- Online lankidetza koaderno bat, irakasleen gaitasun digitala garatzeko bideari ekiteko (Manuela Mena Octavio eta Vicenta González Argüello)

BESTE ITURRIETATIK

- Boli gorritik hodei kooperatibora. Berriz ere zuzenketarekin... (Daniel Cassany Comas)

- Ikasgelan marraztea (Isabel Leal Valladares)

IKERKETAK

- HABE-IXA euskarazko idazmen-proben corpuseko idazlanen mailakatze automatikoa (Ekain Arrieta, Igor Odriozola, Xabier Arregi eta Mikel Iruskieta)

ForVid ikerketak eman digu daturik euskara-eskoletan bideoaren erabilerari buruz; besteak beste, adierazgarria da bideoak ikusi ikusten direla baina egun ez dela horren ohikoa ikasleek edota irakasleek grabazioak egitea. Horren harira, bideo-grabazioen inguruko bi sarrera aurkitu ditugu azken egunotan; gaztelaniaz bata, ingelesez bestea. Hortaz aparte, online ikastaro bat antolatu du irailetik azarora UEUk azalpen-bideoei buruz.

Hezkuntza-organizazioen esparruan, oso liburu interesgarria eman dute argitara orain gutxi (2022) José Luís Muñoz Moreno eta Joaqín Gairín Sallán adituek. Sarrera honetan, organizazioen ebaluazio- eta hobekuntza-atalari buruzko nondik norako nagusi batzuk azaleratuko ditugu.

The aim of this article is to outline the scope of second or foreign language teaching for students with dyslexia and to provide teachers with strategies, methodologies, intervention guidelines and educational resources to do so in an optimal way. This impairment, characterised both by difficulties in decoding and rapid word retrieval in reading and by problems in reading fluency, prosody, handwriting and the appropriate use of arbitrary spelling, places an obstacle on learning additional languages because the problems encountered by learners are the result of those experienced in their native language.

"101 preguntas para ser profe de ELE" liburuaren 79. puntuan behar bereziak dituzten pertsonei bigarren hizkuntzaren bat irakasteak dituen berezitasunak aipatzen dira. Izan ere, arrazoi fisiko, kognitibo, sentsorial edo psikikoak direla-eta, zenbait ikaslek laguntza berezia behar izaten dute ikas-irakas prozesuan, eta komenigarria da zenbait neurri hartzea, ikasgelan baztertuak senti ez daitezen eta hizkuntza ikasteko orduan aurrerapenak egin ditzaten.

Uztailaren 12an eta 13an izan da Donostian "Jardun biko irakaskuntzarako gakoak: oinarrizko erremintak eta estrategiak / Claves para la enseñanza semipresencial: herramientas y estrategias básicas" udako ikastaroa. Bertan azaldutako zenbait informazio dago sarrera honetan.

Liburu honetan, gaztelania irakasteko berrikuntza- eta sormen-arloko proposamenak jasotzen dira, eta hizkuntzaren irakaskuntza ulertzeko modu berriak lantzea proposatzen da.

Adimen artifizialaren inguruko gaiaren inguruan dagoen informazio-uholdeari (infoxikazioari) aurre egin nahian edo, hona hemen hizkuntzen ikas-irakaskuntzaren esparrurako erreferentzien zerrenda eguneratu bat (testu idatziak, bideoak...).

Argazkia: ThisIsEngineering

Hitzaldi bat emateko hizkuntzazko erremintak behar diren bezala, Cassanyk 10 metafora ematen ditu idazketa ulertzeko modu zientifikoago eta probetxugarriago batean, hau da, idazteko orduan zer hartu behar dugun kontuan oroitzeko.

Euskaltegiaren Curriculum Proiektua (ECP), edo Ikastetxearen Curriculum Proiektua (ICP) oro har, dokumentu baliagarria da, betiere klaustroetan sortzen diren harremanekin eta boterearen eta erantzukizunaren banaketarekin lotuta ulertzen bada, eta ez eginkizun burokratiko soil gisa. Bestela esanda, hezkuntza-erakundearen mikropolitika aintzat hartzen bada.

Gainera, hausnarketa partekatua ezinbestekoa du dokumentu horrek, gutxienez bi parametrotatik abiatuko dena: batetik, aginduzko curriculuma (edo curriculumaren lehenengo zehaztapen-maila) ondo ulertzea, eta, bestetik, benetan ezagutzea hala ikastetxearen testuingurua, dituen aukerak eta mugak barne, nola inguruan dituen elkarte- eta erakunde-sareak.

https://doi.org/10.54512/PEPW9341

HEOCa ezartzeko 2015eko uztailaren 22ko Agindua betez eta ECPak onartzeko 2018ko abenduaren 10eko Ebazpenari jarraituz, 2023ko irailaren 30erako eguneratu eta aurkeztu behar du euskaltegi bakoitzak bere ECPa.

"Egiaztatzegintza-erakundeek erabilitako azterketa-ereduen analisi konparatiboa. Etorkizunerako proposamena" izeneko ikerlan hau duzu e-Hizpideko zortzigarren monografia. HABE erakundeak Kultura eta Hizkuntza Politikako sailburuaren 2020ko irailaren 9ko Agindu bidez ditu arautuak euskarazko komunikagaitasun-mailen ebaluazioa eta egiaztatzegintza, eta berorren 7. artikuluan ebaluazioaren xedea eta ezaugarriak. Aginduaren aipatu artikuluan, komunikagaitasunaren ebaluazioa ekintza komunikatiboen bidez balioetsiko dela ezartzen da, baita elkarreragina eta bitartekotza eskatzen duten atazak baliatuz ere. Izan ere, Europako Erreferentzia Marko Bateratuaren Liburu osagarriak (Europako Kontseilua, 2020), HEOCean ezarritako lau hizkuntza-trebetasunak gaindituz, lau komunikazio-modu deskribatzen ditu: ulermena, ekoizpena, komunikazioa ahalbidetzeko elkarreragina eta bitartekotza.

Horrekin guztiarekin lotuta, Maddi Zubiaurre Otamendik helduen euskalduntzearen alorreko metodologiagintzan ikertzaileak gaitzeko bekaldian 2020 eta 2021ean HABEn egindako ikerketaren emaitza duzu Monografiak 8. Aldez aurretik, e-HIZPIDE aldizkariaren 100. zenbakian argitaratutako artikuluan eman zuen ikerlanaren berri. Ikerlanak atal hauek ditu: 1) marko teorikoa, 2) zenbait erreferentziazko egiaztatzeko-erakunderen azterketa-proben analisi konparatiboa eta 3) HABEren etorkizuneko azterketa-ereduaren proposamena. Horrekin batera, HOBErako mintzamen-probaren diseinu-proposamena ere bai.

https://doi.org/10.54512/AUSK9306

Liburu honetan, aldaketa-prozesuak arrakastaz kudeatzeko behar diren tresnak aurkezten ditu egileak. Abailan doan mundu batean bizi gara, eta horregatik da funtsezkoa aldaketaren nondik norakoak ulertzea, egoera berrietara egokitzea edota aldaketa kudeatzen asmatzea, baldin eta bizirik iraun nahi badugu. Denontzat da nahitaezkoa, bai enpresa eta erakundeentzat, bai langileentzat.

HABEren zuzendari Jokin Azkuek eta proiektuaren arduradun tekniko Eskarne Lopetegik aurkeztu berri dituzte INGURA online ikas-plataforman orain arte emandako urratsak.

PRIMERAN! C1 euskara ikasteko metodoaren lehen liburukia argitaratu berri du HABE erakundeak. Datozen egunetan, euskaltegi guztietara ale bana banatuko da eta Euskal Herriko saltoki nagusietan izango da salgai. PRIMERAN C1.2 datorren urteko irailerako-edo prest egotea da aurreikuspena.

Euskal Herriko Unibertsitatearen webgunean dago eskuragai "Euskal Gramatika: Egiturak eta Osagaiak (EGEO)" lana. Gramatika honen egile Patxi Goenaga euskaltzain oso eta EHUko katedradun-ohiaren hitzetan, urte luzeetako lanaren emaitza da gramatika hau.

2023ko azaroaren 10ean eta 11n izango dira Gironan GIELE (“Grupo de interés en evaluación de lenguas en España”) taldearen V. Jardunaldiak: "Evaluación de lenguas: ¿futuro o futuros". Bertako unibertsitateko Hizkuntza Modernoen Zerbitzuarekin batera antolatuko dira. Ekainaren 15era arte irekita egongo da komunikazio-proposamenak aurkezteko epea. Uztailaren 10ean emango da argitara behin betiko programa eta irailaren 15ean hasiko da izena emateko epea.

Bigarren hizkuntzen (H2) ikasgelako atazaren kontzeptua eta azken hamarkadetan ikuspegi horrek izandako bilakaera izan dute hizpide Francisco Herrerak eta Hawaii Manoako unibertsitateko Marta González-Lloret irakasleak. Era berean, H2ko ikasgelan teknologiaren ikuspegiaz ere hitz egin dute eta horren alde didaktikoaz. Bestalde, Marta González-Lloretek azpimarratu du azken urteotan pragmatikak duen garrantzia teknologia bitarteko duten ikaskuntza-ingurune horietan.

Helduen euskalduntzean ikasleen adin-piramidea aldatzen ari da eta deigarria da 60 urtetik gorakoen pertsonen kopuruaren gorakada. Beste testuinguru batzuetan ere gertatzen ari den gertakaria da. Gaiaren inguruko sarrera bat argitaratu dute Difusion argitaletxearen blogean "Aquellos maravillosos años: enseñando ELE a mayores (60+)"; idazlea, Andreas Escudero, Manilako Instituto Cervanteseko irakaslea.

Garrantzia handia du ekintzara bideratutako ikuspegiak, bai Europako Erreferentzia Marko Bateratuan, bai Helduen Euskalduntzearen Oinarrizko Curriculumean. Europako Kontseiluak baditu hainbat baliabide Sarean kontzeptua ezagutzeko eta gauzatzeko.

Valentziako Unibertsitateko “Foro de profesores de E/LE” aldizkariaren 2022ko 18. zenbakian argitara emandako artikulu honetan, bitartekotzari buruzko definizioari dagozkion alderdiak berrikusi ditu Nieves Mendizábal de la Cruz irakasleak. Gaitasun komunikatiboaren kontzeptua zabaltzeko beharra aipatu du egileak, eta, era berean, gaztelania atzerriko hizkuntza gisa irakasterakoan bitartekotza-estrategiak txertatu behar direla adierazi. Horretarako, zenbait proposamen didaktiko eskaini ditu.

HABE Liburutegia hizkuntzen ezagutzan eta ikasketan espezializatutako liburutegi publikoa da. Eskaintzen duenaren berri emango dizugu labur-labur sarrera honetan.

Hezkuntza-Laguntzako Berariazko Premiak (HLBP) dituzten ikasleen berariazko hezkuntza-premiak irakasleek ezagutu eta identifikatu egin behar dituzte, praktikak inklusiboak izan daitezen. Hori dela eta, argitalpen honetan HLBPak dituzten ikasleak integratzen dituzten kolektibo bakoitzaren ezaugarrien, zailtasunen eta gaitasunen eta dituzten beharren deskribapen laburra jasotzen da. Era berean, orientabideak eta baliabideak ematen dira hezkuntzako profesionalentzat eta familientzat. Argitalpen honek ikasle horiei hezkuntza-erantzuna ematen laguntzeko xedea du, hezkuntza formaleko ikastetxeek abian jartzen dituzten hezkuntza-neurriak bideratuz eta bultzatuz, betiere ikasle horiek beren premia espezifikoetara egokitutako irakaskuntza jasotzeko duten eskubidea aitortuz.

"Ekintzara bideratutako ikuspegia. Hizkuntz hezkuntzaren ikuspegi dinamikoa" liburua da Itzulpen Saila bildumaren 57. zenbakiduna. "The Action-oriented approach. A dynamic vision of Language Education" da jatorrizko argitalpenaren izenburua, Multilingual Matters-ek argitaratua. Bakun izan da liburu honen itzultzailea. Azpimarratzekoa da EEMB eta EEMB LOarekin lan honek duen lotura argia.

Gurean ezaguna dugun Carmen Ramos izan da L de Lengua podcastaren 146. zenbakian elkarrizketatua; bitartekotza izan dute hizpide.

Zer egin behar duzu Irakasbil webgunean erabiltzaile gisa aritzeko eta parte- hartze aktiboagoa izateko? Grafiko eta irudi bidez azaltzen saiatuko gara sarrera honetan.

e-HIZPIDE. Artikulugileentzako irizpideak

Ez da berria e-Hizpide aldizkarian argitaratzen diren artikuluen erreferentzietan DOI identifikadoreak ikustea. Orain, aldiz, e-Hizpideko artikuluek eurek ere badute DOIa. Baina, zer da hori eta zertarako balio du?

"HABEren Emakumeen eta Gizonen Berdintasunerako II. Plana" dokumenturen bidez, HABEk emakumeen eta gizonen arteko berdintasuna lortzeko orduan duen konpromiso politikoa berresten da, erakundeak arlo honetan izango dituen helburu estrategikoak finkatuz eta horiek betetzeko behar diren baliabideak jarriz. Bat dator Legegintzaldirako gobernu-programan jasotako konpromisoekin eta Emakumeen eta Gizonen Berdintasunerako VII. Planarekin, eta aintzat hartzen du I. Planean egindako ibilbidea.