Los estudios sobre la composición de textos tienen en cuenta los procesos cognitivos que se ponen en marcha al escribir, pero al mismo tiempo consideran que estos procesos están siempre situados en un contexto espacio-temporal y de un entorno socio-cultural que les da sentido. Estos estudios nos ayudan a definir las destrezas y estrategias que hemos de enseñar, así como los procedimientos metodológicos que favorezcan los aprendizajes. Estos se refieren a la gestión de las diferentes operaciones del proceso de escritura de acuerdo con los parámetros situacionales. En el modelo de secuencias didácticas se organizan los aprendizajes en torno a una práctica discursiva, lo que permite aprender a usar reflexivamente los conocimientos textuales y gramaticales de acuerdo con la tarea comunicativa que sirve de eje a la secuencia.

Bi tailer egin berri ditut euskara-irakasleekin: bata, idazketa sortzailearen inguruan; bestea, literaturaren ahozko baliabideak ardatz hartuta. Ez dira lehenak, ia mende laurden baitaramat esanak eta idatziak josten, bakarka nahiz taldean.

Tailerrotan egin duguna idatziz azaltzeko eskatu didate. Tailerron motorra ekinez ikastea izanik, zaila egiten zait modu informatzaile hutsean aritzea. Artikulu hau izan bedi, bada, tailerron berariazko izana ere ezagutzeko lagina.

Ekintza komunikatiboa: Gogoeta eragin asmoz ipuin labur bat idaztea, deskripzio aberatsak eginez eta esaldi korapilatuak elkarlotuz.

Sarri askotan, frustrazio-sentsazioarekin lotzen dute erroreak zuzentzea hizkuntza lantzean, bai zuzenketa egiten dutenek, bai jasotzen edo pairatzen dutenek. Hizkuntza-irakasleak luze aritzen dira zuzentzen, eta ahalegin handia egiten dute ikasleen erroreak zuzentzeko; eta, hala ere, gauza handirako balio ez duela iruditzen zaie. Askok uste dute zuzentzea irakasle txarra ez izateko egin beharreko zerbait dela.

Gu, ordea, ziur gaude onuragarria dela zuzentzea, nahiz eta gaizki, ohikeriaz eta koherentzia eskasez egiten den askotan. Ondorioz, alde batetik, irakasleak zapuztuta egoten dira beti, errore berberak behin eta berriro errepikatzen direla uste baitute, nahiz eta haiek beti zuzentzen aritzen diren. Eta, bestetik, ikasle asko lotsatu eta erroreak egiteko beldur izaten dira, edota porrot-sentsazioa izaten dute, goitik behera gorriz markatutako testu bat itzultzen bazaie.

Irakasleek zuzentzea alferrikakoa dela uste dute sarri —hau da, ez dela eraginkorra—, baina uste oker batean oinarritua dago iritzi hori: errore bat antzeman eta zuzendu ondoren, ikasi egin dela uste ohi dute. Sinpleegia da ikaskuntza-prozesua ikusteko modu hori; zerbait ikasteko zer horretaz jabetzea nahikoa izango balitz bezala. Nolanahi ere, H2 ikasteko prozesuak askoz ere konplexuagoak dira. Zuzenketa ikaskuntza-prozesua indartzeko tresnatzat hartu behar da, ikasleari tarteko hizkuntzaren arauak baieztatzea edo zalantzan jartzea ahalbidetzen dion feedbacka edo atzeraelikadura emateko modu gisa; baina ez du automatikoki funtzionatzen. Zuzenketaren bidez, ikasleak erroreen inguruan berriz hausnartu, eta ekoizpena hobetzen du, irakaslearen laguntzaz. Prozesu horrek faktore konplexu ugari ditu: ikaskuntzaren sekuentziak, zuzenketaren unean ikasleak duen arreta edota afektibitatearekin lotutako alderdiak (adibidez, motibazioa edo jarduera gauzatzen denean duen estres-maila).

Zuzenketak egitea lehen bezain garrantzitsua da; egun gehiago idazten delako eta testu onak ibilbide luzeagoa duelako. Horixe da, hain zuzen, Daniel Cassanyk “La corrección de los escritos: del rojo a la nube” artikuluan aditzera ematen duena.

Ekintza komunikatiboa: Zerbaiten inguruko jarrera edo sentimendua adieraztea, egunkari bateko Zuzendariari gutuna sailean.

Ingelesa lantzeko webgune batean (www.eslwriting.org) argitaratutako ariketa-proposamena da jatorriz "Teach English Writing Skills: Before and After", baina gure esparruan ere erabil daiteke.

Ekintza komunikatiboa: Dibulgaziorako aldizkari batean, irakurleengan eragiteko asmoz, gizartean kezka-iturri den gai baten inguruko erreportajea idaztea.