Didakteka
Zer da hizkera sexista?
- Atala:
- Egilea:
- Dokumentu-mota:
- Areas of knowledge:
- Hizkuntza-arloa:
- Linguistics
- Atala:
- Egilea:
- Dokumentu-mota:
- Areas of knowledge:
- Hizkuntza-arloa:
- Linguistics
- Bisitak: 405
- Iruzkinak: 0
- Gogokoak: 1
Euskaldunen hizkera sexistaz mintzo dira Irene Arrarats eta Maialen Berasategi Berriaren Ezer ez eta festa podcastean. Honako galdera hauekin abiatzen dute podcasta: “Nola neurtzen da hizkuntzen zama sexista? Hizkuntza bat sexista izan daiteke ala hiztunak gara sexistak?“.
eHIZPIDEren 103. zenbakian Maria Silvestre Deustuko Unibertsitateko katedradunak euskararen erabilera ez-sexistarako gomendioak eman ditu, eta horrekin loturik, Berriaren podcastaren bi esatari horiek, besteak beste, galdetzen dute zer dela-eta gizarte baztertu eta jendarte erabili. Izan ere, gizarte hitza baztertu dutenek erro bereko beste hitz batzuk erabiltzen segitu dute, hala nola gizalege, giza eskubide…
Jendarte hitza lausoagoa dela azaltzen dute podcastean, eta, termino hori gizarte hitzagatik ordezkatu ondoren, batzuek giza jendarte bezalako termino bat ere asmatu dute, jendarte hitzak gizartek esan nahi duena hartzen ez duelakoan. Bestalde, Ipar Euskal Herrian jendarte hitza lagunarteren edo jendaurrekoren pareko erabiltzen denez, askorentzat gizarte erabili behar izatea dakar, bi hitzek esan nahi dutena desberdina dela bereizteko.
Zer dela-eta baztertu gizarte hitza, giza- erro ustez sexista hori duelako? Zergatik gizarte hitza gaitzetsi, eta, aitzitik, erdaretatik hartu diren humano, humanismo eta halakoak ontzat hartu sexista izateko beldurrik gabe? Podcasteko aurkezleen esanetan, askotan, euskara zorrotzago hartzen dugu erdarak baino, baina, berez, hitzak oro har ez dira sexistak; hiztunek hitzekin egiten duten erabilera da baztertzailea.
Beraz, podcastaren esatarien hitzetan, euskaldunen hizkera beste hizkuntza bateko hiztun batena bezain sexista da, ez gehiago eta ez gutxiago. Berez, hitzen erabilerak ematen die esanahia hitzei, eta, ondorioz, ez omen zaio estuki erreparatu behar hitzen etimologiari edo benetako esanahi hertsiari.
Erreferentzia:
Arrarats Lizeaga, I. eta Berasategi Catalan, M. (esatariak). (2024ko apirilaren 23a). Despistatuon sexua. [Audio-podcasta]. Ezer ez eta festa. https://www.berria.eus/podcastak/ezer-ez-eta-festa/despistatuon-sexua_6172909_110_S.html