Aste beteko epe motzean egunkari bat berregin, magazine soinoduna moldatu eta bi gida pedagogiko lagungarri asmatzea, horra hor joan deneko bost urte edo gehiagotan Irlandako Hezkuntza Ertainetako irakasle-talde baten urtean zazpi alditako desafioa, hizkuntz arduradun frantses eta Dublingo Trinity College-ko talde pedagogikoaren laguntzarekin burutzen dutena.

Behin batean, eta orain dela gutxi, jaun bat bizi zen, lzkun Tzirakaskuntza izena zuena. Bazeukan honek alabatxo eder bat: Mari Gramarrauskin. lzkun Tzirakaskuntza jauna harro eta guztiz txoraturik zegoen bere alabarekin eta leku guztietan mintzatzen zen neskari buruz. Ez ziren aberatsak, alabaina. Mari Gramarrauskinek eta Hitzulpene neskameak gogoz eta gogor lan egiten zuten. Baina pozik bizi ziren.

- Zer moduz euskaltegian?

- Prímeran. Jendea oso jatorra da eta langiroa ... ezin hobea.

- Honez gero, ondo moldatuko zara euskaraz, ezta?

- Beno ... Ulertu ia dena ulertzen dut, baina hitz egitekoan ...

SARRERA

Ez dago hizkuntzen didaktikan ikasaioa zenbat unetan banatu eta berauei eman behar zaien segida zehazki arautzen duen eredurik. Hala eta guztiz ere, horretatik ezin da ondorioztatu klaseko lanaren ordenak eta nolakoak inolako garrantzirik ez dutenik.

Monografia honetan, eta arazoa argitu nahian, orientabide-sorta bat eskaini nahi dugu, oso zabaldurik dagoen eredu bat proposatuz. Ereduaren gibelean hizkuntzen didaktikan askok onartzen duen ikaskuntz teoria aurkitzen dugu, honela dioena:

Zutabe 18

Azkeneko ·hamabost urte hauetan, euskara irakasteko eta ikasteko egin behar denari buruz, asko idatzi eta hitz egin da. Maila ezberdinetako eritziak

eman dlira.Era askotako liburu eta aldizkariek ekin diote arazoari. Orri asko bete dira ikuspuntu didaktikoak emanez.

«Irakurri? Nik? Bai zera! Ez dut batere gogoko». Hori edo gisa horretakoak entzunak dizkiegu sarritan bai euskaldunei bai erdaldunei ere. Hori dela bide, euskara irakaslearen eginbeharra zailagoa gertatzen da zenbaitetan, ze euskara irakasteaz gain irakurketarako zaletasunik ezari aurre egin beharrean aurkitzen baita maiz askotan. Irakaslearen kezka ez da ez axolarik ez duten horietakoa, irakurketak egundoko garrantzia baitu euskararen ikas-prozesuan. Lerro hauetan problema honi heldu nahi diot, arazoari buelta emateko iradokizun singleren bat edo beste proposatuz.

Gaur egungo zientzi arteko aberastasuna abiapuntutzat joaz, zenbait gertaera desberdin arrazoitzerakoan, lotura bikoitzaren teoriak duen erabilgarritasuna azpimarratuko dugu, ondorengo irizpideok kontuan hartuz: 1) «Modeloak», interpretaziorako inguru teorikoak dira eta erabilgarriak dira fenomeno desberdinak ulertzeko. 2)Fenomeno bera modelo teoriko batzuen bidez uler daiteke. 3a) Fenomeno batetiko modelo baten egokitasunak ez du esan nahi: a) Modelo hori fenomenoaren esplikazio bakarra denik. 3b) Bere betean asmatzen duenik; alegia, ez duela kasuen % l00 azaltzen, ezta bitarteko aldagai guztiak kontuan hartzen ere.