Liburuska honetan biltzen dira Kultura eta Turismo sailburuaren 1989ko azaroaren 17ko bi aginduz indarrean jarritako Helduen Alfabetatzeko eta Euskalduntzeko programak, Euskal Herriko Agintaritzaren Aldizkarian 1989ko abenduaren 1ean argitaratuak.

Euskal Herriko Agintaritzaren Aldizkarian azaldu zen 1987ko urtarrilaren 28an, aurtengo 17. zenbakian, helduen euskalduntzearen lehenengo zortzi urratsetako edukiak eta ebaluaketarako oinarrizko irizpideak zehazten dituen Kultura eta Turismo Sailburuaren Agindua. Agindua helduen euskalduntzearen programagintzan aurrerapauso berria denez, ZUTABEren orrialde hauetara dakargu osorik, eranskinari buruzko zenbait argibiderekin batera. Argibideok, jakina, ez diote aginduari ez ezer eransten, ez ezer kentzen.

«Syllabus» latinezko hitza dugu, hedapen handikoa ingelesezko Literaturan linguistika aplikatuaren alorrean. Horrek ikastaroetako edukien deskripzioa eta irakasterakoan jarraitu beharreko ordena adierazten duela diote Richards, Platt eta Weber-ek (1985).

Hizkuntz irakaskuntzaren historian, batez ere azken hamarkadotan, era askotako syllabusak ezagutu ditugu. Ohizko syllabus estrukturalek , esaterako, gramatikako itemak eta hiztegia zituzten oinarri; egoeretan oinarritutakoek, berriz, kasu horietan erabili ohi den hizkera; syllabus nozionalek, bere aldetik, ikasleak xede-hizkuntzan adierazi behar dituen esanahiak eta funtzio komunikatiboak.

Ikastaro berri bati hasiera ematen diogunean eta, batez ere, ikasle berriak datozkigunean, ahalik eta talde homogeneoenak lortu behar izaten ditugu, ikastaroari errendimendurik handiena eta aberatsena ateratzeko. Askotan, presaka gabiltzalako edota errazagoa delako, puntu honek eskatzen digun ahalegina eskaintzen ez badiogu ere, Sarrera-Froga guztiz premiazkoa dugu, gorago aipatutakoa lortzeko.

ZUTABEren azken alean hizkuntz irakaskuntza formaren inguruan antolatzea baino esanahiaren inguruan antolatzea onuragarriagoa dela pentsarazten duen zenbait arrazoi azaldu zuen David Wilkins-ek. Ikastalde jakin batentzat sillabusa antolatzerakoan semantikaren aldetik jotzen denean sortzen diren arazo batzuk aztertu nahi ditut oraingoan.

Ezer baino lehen, koka dezagun geurea gai orokorraren barnean eta zehatz dezagun bere edukia; bi gaiak, orokorra («Euskara irakasteko metodoak») eta gurea, («Euskalduntzearen programazioa, langaiak eta ebaluazioa hezkuntza ez-forrnalean») ez baitatoz bat beren edukietan. Izan ere, batetik, euskararen irakaskuntza ez baita ez euskalduntzearekin, ez hezkuntza ez-formalean agortzen; bestetik, berriz, programazioa, langaiak eta ebaluazioa ez baitira metodoen eremura mugatzen.

Euskaldun askok -nahiz euskaldunberri nahiz euskaldunzahar- ez dugu aukerarik izan geure ikasketak euskaraz egiteko. Dakiguna eskuharki erdaraz ikasia dugu. Hau, jakina, euskarak pairatu duen eta oraindik ere pairatzen ari den mendekotasunaren ondorio besterik ez da.

Artikulu honetan euskararen irakaskuntza prozesuaren une puntual batean geldituko gara, zenbakien irakaskuntzan alegia, hor erabiltzen den materia didaktikoa, egiten diren jokoak eta burutzen diren ariketak aurkeztu asmoz. Eta hau, noski, ez soilik zenbakiak nola irakatsi erakusteagatik. Gure helburua zabalagoa da: euskararen irakaskuntza prozesuaren une jakin batean oinarrituz, zenbait material didaktiko, ariketa mota eta abarren berri ematea, hain zuzen ere.