Iazko azaroan eta abenduan, Metakurrikulua gaia aurkeztu genizuen, zortzi taldetan eta beste horrenbeste mintegi-saiotan, euskaltegietako ehun eta hogei irakasleri. Agindu nizuen, bide batez, HIZPIDEn ere azalduko genuela gaia. Hona hemen, agindua bete. Balioko ahal du, batetik,mintegietan taldez talde landutakoa gogoratu eta landuagotzeko eta, bestetik, izan ez zirenei ere kurrikulu berriaren bidea egiten laguntzeko!

Hari ugariko mataza da H 2 ikasteko curriculuma ezbairik gabe. Hari horiek zein diren eta bakoitzaren zer-nolakoak zertan diren ere xehe-xehe aztertuko ditu artikulugileak segidan.

Ezin da curriculum-paradigmarik diseinatu, akademia edo eskolaz gain, hezkuntza-erakundeek diharduten munduari begiratu gabe. Hamarkada honen ezaugarria industrializazioa da: industria sistematikoki aldatu da mundu naturaletik kulturalera, eta gauzak kontsumitzeko produzitzen dira. Gaurko mundua industriaren ondorengo mundua da, edo, industrializazioari erreferentzia egiten dion termino bat erabiltzearren, postfordis- moaren garaia da.

Hona etortzeko egin zenidaten gonbidapena ohore handia izan zen niretzat; berehala onartu nuen, zuen euskarazko irakaskuntzaren eraginkortasuna oso ezaguna baita Galesen. Hitzaldiaren izenburua ikusi nuenean, ordea, "Kurrikulu Berrikuntzak", arduratu egin nintzen. Hemen egin duzuen aitzindari-lanaz dakidanagatik, susmoa daukat, Galesen orain berritzailetzat duguna, zuek duela hainbat urte erabiltzen, baina beste metodo berritzaileago eta eraginkorrago batzuez ordeztu zenutela aspaldi. Zuengandik ikasteko askoz ere gehiago daukat nik, zuek nigandik baino; beraz barkatuko dizkidazue hemen esango ditudanak, zuentzat, oso jakinak eta zaharkituak badira. Orain, helduei galesera irakastean Galesen kontuan hartzen ditugun hainbat arlori buruz, modu praktiko eta zehatz batean, bi hitz egiten saiatuko naiz; hemen esandakoak hausnarketarako aitzakia emango ahal dizue jardunean aurrera zoazten neurrian.

Funtsean, esan daiteke frisiar hiztun batek nederlandera ere badakiela hizkuntza horren nagusitasun soziala dela medio. Hortaz, frisiar hiztuna elebiduna da beti. Bestalde, badaude hizkuntza gutxitua ikasten duten nederlanderadun gutxi batzuk. Frisieraz eta nederlanderaz gain, eskualde-mailako beste aldaera batzuk ere hitz egiten dira Frisiako probintzian. Zenbait landa-herritan eta hiri frisiarretan dialekto ez-frisiarrak hitz egiten dira. Aldaera horien hiztunak arrazoi estatistikoak direla medio, nederlanderaren eskualde-aldaeren artean sartzen dira.

Seguraski irakasle bat baino gehiago ikaratu egingo da kurrikuluaren berrikuntza hitzak entzute hutsarekin. Izan ere, hitz potoloak dira horiek eta zenbaitentzat ezezagunak, beren sakoneko esanahian bederen. Eta, jakina, ezagutzen ez dugunak beldurtu egiten gaitu. lrakaskuntza etengabeko bilakaeran sartuta dagoenez, beste edozein lanbide bezala, aldaketak bidezkoak eta beharrezkoak ditu. Ez dago, ordea, aldaketak ilunpean eta noraezean egiterik. Ez da zilegi bere lanean saiatzen den irakaslea tupustean eta inolako prestakuntzarik gabe kurrikulu berriaren ezarpen-bideetan jartzea.

Ikas-irakas prozesuarekin zerikusirik duen ororekin du kurrikuluak lotura zuzena nahiz zeharkakoa. Berrikuntza kurrikularra ez da desafio makala, tokian tokikoari eta garaian garaikoari bete-betea eta beti erantzuten asmatzea.

Helduen Euskalduntzearen Oinarrizko Kurrikulua (HEOK) euskara-irakaskuntzaren helburu eta edukiak azaltzen dituen dokumentua da, hizkuntzaren irakas- eta ikas-printzipioetan oinarrituta. Lan-proposamena da, euskaltegien lan-gida izan nahi duena. Dokumentu ireki eta malgua da; euskaltegiek eta irakasleek gauzatu beharko baitute, ikastegiaren, inguruaren eta ikasleen ezaugarriak kontuan hartuz.