Zutabe 27 alearen aurkezpena

Entzumena lantzerakoan, beti horrela ez bada ere, testuaren ulermenera bideratzen ditugu ikasleen ahaleginak; eta askotan horixe da bukaeran neurtu ohi dena, entzundakoaren ulermena, alegia. Beste zenbaitetan, berriz, entzundako testuan oinarritzen gara mintzamena bultzatzeko. Hona hemen "entzundako testu"-ari askoz etekin hobea atera ahal izateko pro­posamen bat.

Ariketa hau bostgarren edo seigarren urratsetarako dago pentsatua. Arike­taren helburua komunikazio-zereginak hizkuntz trebetasun mugatuekin bultzatzea da. Horretarako idatzizko albiste motzak hartu ditugu abiapun­tutzat. Benetako albisteak erabili ditugu, hau da, egunkari edo aldizkari arruntetatik atereak, gerora ahozko hizkuntz komunikazioan erabiliko ditugun esamolde edo eta hiztegia aukeratuz.

Beti uste izan dut diktaketa denbora galtzeko modu bat zela, pentsatuz badaudela beste modu batzuk nahi diren helburuak azkarrago eta hobe­kiago lortzeko. Baina, Mario Rinvolucriren hainbat artikulu irakurrita, ondo­riotu dut badela zenbait xede diktaketa-teknika berriago eta osatuagoen bitartez eskura daitekeena.

Hemen aztertuko ditudanak neronek neure klaseetan maila askotan frogatuta­koak dira. Oso emaitza onak izan dituzte, ikasleentzat atseginak gertatu dira eta ikaskuntzako estrategia eta xede desberdinetarako egoki daitezke. Horrek independentzia handia ematen du, zailtasunik duten ikasleei lagunduz.

Aspalditik nabil euskararekin gora eta behera. Denbora asko ez dudanez, astero saiotxo bat bakarrik aritzen naiz. Euskara zerbait indartzeko, eta nere lanagatik ordenadorez ibili behar nuenez, pentsatu nuen joko sinple bat asmatzea, nere etxean gazteleraz hitz egiten dugu eta. Joko honen helburua hiztegia eta aditzak birpasatzea zen.

lrudizko istorioak eskema moduan, ikasleei laguntzeko erabil daitezke, beren testuak egin ditzaten. Hori no/a egin azaltzen du William Chuckney-k, eta eskema-istorioen kontzeptua garatzeko beste bide batzuk aztertzen ditu.

Hizkuntz irakasleen trebakuntzan, trebatze-saioetan prozedura-aukerei buruzko oso ardura gutxi dagoela erakutsi zuen inkesta txiki batek. Artiku­lu hau, baita autorea orain lantzen ari den bi liburuak ere, trebaketariei informazioa transmititzeko metodo ezberdinei buruz trebatzaileen kon­tzientzia areagotzen saiatzen da.

Hau, batez ere, esperientziazko ikas­kuntzarako marko berri baten eskema emanez egiten da hemen, transmi­sio-eredu hutsak baino denbora gutxiago eta giza baliabide gutxiago eskatzen duena. "Loop-input" deituriko eredu berriak, trebatze-saioen edu­kia saio hauen prozesuan isladatzea inplikatzen du. "Loop-input" delakoa­ren bi adibide labur ematen zaizkigu, eta beste bat luzeagoa ondoren.

Hogeitahamabi urte igaro dira Euskaltzaindiak euskal hitzei buruz lehen agiria eman zuenetik (ikus Euskera, 1959, 214-217 or.). Agiri haren ondo­renak guganaino heldu dira, hari eskerrak sendatu baitzen garai hartan euskarak zituen gaitzetatik bat: garbizalekeria.

lrakasleen prestakuntzarako saioetan, anitz dira inputa edo edukiak lan­tzeko prozedurak. "Prestakuntzarako jardunbideak" izenpean ZUTABE argitara ematen ari den lantxoen bidez, prozedura horiekin aprobak egite­ko egokiera eskaini nahi da.

Bildumako bigarrena dugu oraingoa.

Bi dira lantxo honen helburuak: hizkuntzaren irakaskuntzan toponimiak edu­ki beharko lukeen garrantzia azpimarratzea, eta ikasgelako lanetan erabil­tzeko ideia batzuk eskaintzea. Lau taldetan banatu ditugu disziplina honen ekarpenak: nazioarteko izenak, estatu espainol eta frantseseko toponimiak, Euskal Herriko izenak, eta hau osatzen duten lurraldeetako bakoitzekoak.

Gero aipatutako toponimoak lantzeko bidea emango duten zenbait ariketa azalduko dira, eta euskararen irakaskuntzako mailarik altuenetan lantzeko zenbait puntu proposatzen ditugu, Nafarroako toponimiari arreta berezia eskainiz.

Aurrera nota dantzatu atzeak erakusten omen du ondoen, esaera zahar bezain ezagunak erakusten digunez. Egindakoak behar bezala aztertuta, ondokoak hobeto egin daitezkeela esan gura du horrek, besteak beste, horrela ulertu nahi izanez gero behintzat.

Guri, ordea, irakaskuntzaren mundu neketsu honetan, egiteko berrietan murgiltzea tokatu izan zaigu sarri askotan, aurreragoko lan berriei heldu eta erantzuten saiatu beharra, alegia. Eta, jakina, atzekoei patxadaz begi­ratzeko aukera gutxi utzi izan digu horrek. Ez lekurik ez denborarik izaten genuen horretarako.

Metodogintzan ere saiatu ginen garai batean -"Jalgi Hadi" lekuko-, baina luze gabe beste norabait eraman gintuzten urrats berriek... eta, esan bezala, hantxe geratu zen lan hura ere, ondoko azterketarik gabe.

ZUTABEko arduradunek eskaintzen digute orain geure orduko lan haren azterketa kritikoa, laburra bada ere, egiteko aitzakia. Galdezka etorri zai­gu, izan ere, ZUTABE. Are zehatzago: galdera horiek guk geuk geure buruari egitea nahi luke. Egin genituenen azterketa guk geuk burutzea, alegia.

Tandem-en, SUGESTOPEDIAZ baliatuz alemana irakasteko ikastaro pilo­to bat egin zen. Lozanov-ek asmatutako Sugestopediaren bitartez, giro lasai eta urduritasunik gabekoan ikastea lortzen da, adimenaren gaitasu­nak hobeto aprobetxatuz eta sugestio-prozesuen bidez ikasketarako joera baikorrak sortuz.

Metodo horrekin egindako ikastaroarekin batera ikerketa txiki bat ere egin genuen. lkasitakoaren ontasunari kalterik egin gabe, bes­tela halako biko abiadaz ikasi eta hiztegia handi ote zitekeen jakin nahian. Bestalde, lehenengo aldiz erabili genuen metodoa itzulpenik gabe. lkerke­tak oso emaitza interesgarriak eman ditu eta metodo hori euskararen ira­kaskuntzan erabiltzeko iradokiko genuke.

Nonahiko, noiznahiko gizakiarengan barren-barrenean erroturik. Era anitzetan nabarmentzen da erne zein lo dagoenean. Beldurraz ari naiz. Gizakiak bere garapenaren bidean hainbat mehatxu, oztopo, eragozpen eta askotako arriskuen itzalekin egin izan du topo betidanik; eta horrelaxe izango da geroan ere nonbait. Ez da harritzekoa. Bizitzeko grinak indar handia du-eta.