Testu idatziak ahots gora irakurtzen ikasiko dugu. Horretarako, ahoskera arauak abiapuntutzat hartu eta euskara naturala bermatzen duten prosodia gaiak jorratuko ditugu.

Kalkoen behatokiak akastzat jotzen du baldintza-perpausaren eta ondoren-perpausaren arteko komunztadura-mota hau: Goiz iritsiko balitz, ikusiko du*.

Esaldi hobetuaren adibideak honako hauek dira: Goiz iristen (baldin) bada, ikusiko du. Goiz iritsiko (baldin) balitz, ikusiko luke.

Atzizkien laguntzaz hitz berriak sortzea ez da beti egon hiztegigile zorrotzen esku, eta adiera bera adierazteko atzizki bat baino gehiago dagoenean baten edo bestearen aldeko aukerak hizkera mailakoak izan dira batzuetan (edo hiztegigileen kasuan, irizpide sortzaileak erabili dituzte batzuetan: Larramendik joera handia erakutsi zuen esate baterako –tzaile atzizkiz neologismoak asmatzeko). Erraz pasatzen dira oharkabean horrelako kontuak, ondorioak honako hauek izaten diren arren: ikertzaile, ikerle, ikerlari hirukote antzu bat, laukotea gainera, ikerketari ere irakur baitaiteke. Hizkuntzaren normalizazioaren ikuspegitik –estandarizazioaren ikuspegitik– ez da oso desiragarria hitz beraren hainbeste aldagai egotea dantzan testuetan. Euskaltzaindiak hautua egin du: "ikertzaile" da hobestekoa.

62/2018 EBAZPENA, otsailaren 27koa, Jaurlaritzaren Idazkaritzako eta Legebiltzarrarekiko Harremanetarako zuzendariarena, zeinaren bidez argitaratzen baita Gobernu Kontseiluaren erabaki bat, Eusko Jaurlaritzan euskararen erabilera normalizatzeko plan nagusia onartzen duena VI. Plangintzaldirako (2018-2022).

Sei blog-sarrera argitaratu zituzten IVAPen Administrazio hizkera argia blogean idazketa-prozesuaz 2016ko azarotik 2017ko martxora bitartean. Prozesuaren bost pausoak aurkezten dira lehendabizikoan eta pausoak banan-banan hurrengoetan

Puntuazioa baliabide nagusietako bat da testu idatziaren egitura eta edukia antolatzeko. Esaldiak eta paragrafoak non hasi eta non amaitzen diren adierazteaz gain, ideien arteko hierarkia eta harremanak zehazten ditu.

Ahotsak.eus egitasmoaren helburu nagusia ahozko ondarea bildu eta zabaltzea da, gero erabiltzaileek egoki iruditzen zaien eran erabil dezaten. Hezkuntzan oso aberasgarria gerta daiteke, bai hizkera aldetik eta baita herrian herriko ohiturak eta historia ezagutzeko ere. Belaunaldien arteko transmisioa egiteko beste modu bat da, azken batean; lehen etxe barruan, sutondoan, egiten zena orain ikasgelan egitea, teknologia berriak lagun hartuta eta lizentzia librearekin.

Irakasle eta hezitzaile askok uste dute jasotako materiala hezkuntzan erabili beharko litzatekeela. Eta gero eta gehiago dira erabiltzen dutenak. Euskara-irakasleak dira gehien darabiltenak, euskalkien adibideak jartzeko. Alabaina, azken urteetan (2010etik hona) era askotako lanketak egiten ari gara ikastetxe eta euskaltegietan, forma ez ezik edukia ere lantzeko.

Hitz-ordena aspaldiko kezka da euskararen erabiltzaile guztiontzat. Ondo jabeturik gaude oinordetzan jaso ditugun Azkue/Altuberen lege zaharrak oztopo handia direla testu komunikatiboak ekoizteko orduan. Erabilera zurrun horri aurre egin nahian, gaur egun, izugarri zabaldu da aditza aurreratzeko aholkua. Jarraibide nahikoa da hori esaldi argiak sortzeko? Non kokatu gainerako elementuak, zeren arabera antolatu? Zenbateraino da euskara ordena libreko hizkuntza.