Zutabe 32

Zutabe 32 alearen azalpena

Hemen kontatzen diren istorioak zazpi hizkuntz ikasle bikain heldurekin izan nituen ordu beteko elkarrizketa grabatuetan oinarritzen dira. Aurrerago, elkarrizketa antzekoak egin nizkien beste ikasle batzuei, baina hauen trebetasun orokorraz ez nekien ezer. Irakurleei guzti hauek ezagutarazten diegu, honela hizkuntza arrotzen ikaskuntzari buruzko beren ulermena frogatu eta gara dezaten. Izenak eta garrantzirik gabeko xehetasun batzuk aldatu egin ditugu, baina elkarrizketatuak benetakoak dira.

Urtemugako ale berezi honetarako English Teaching Forum-aren argitaratzaileak eman didan ardura azken 25 urteotan gure arloan izandako bilakaera metodologikoa azaltzea izan da. Bilakaera perspektiban jarri ahal izateko, lagungarri izango litzateke denboran atzera egitea, duela 25 urte gauzak nola ziren gogoratzea.

Azken urte hauetan euskaltegietan eta euskararen irakaskuntzan arazo larri batekin egin dugu topo. Eta arazo horren izena "Mintzamena" da. Askotan zaila da problema benetan zein den jakitea, baina jakin badakigu atal horretan ez dugula nahi besteko zuzentasunez asmatzen. Ikasleek euskaraz hitz egin dezaten, aspaldidanik teknika bat erabili izan dugu: itsulapikoa jarri gelan eta erdaraz hitz egiten zuenak duro bat bota behar zuen. Honekin zera lortu nahi zen: erdaraz hitz egiteko joera gutxitzea eta euskaraz hitz egitekoa indartzea. Baina zigorra erabiliz bakarrik ez dugu nahi dugun ondorioa lortzen, zigorrak beti indartze positiboarekin lotuta joan behar baitu. Zigorra bakarrik erabiliz, ez dugu ondorio negatiboak besterik lortzen.

Zer egin, beraz? Ez ote ditugu mintzamenerako teknika berriak behar? Edota ikasleen motibazioa areagotu behar ote dugu, euskaraz hitz egin dezaten? Lehenbizi aztertu behar duguna motibazioa da, eta beharbada landu ere bai. Motibaziorik gabe, nahiz eta ondo irakatsi, gutxi ikasiko dute ikasleek. Gaur egun euskara ikasteko entzuten ditugun arrazoien arteko batzuk, "lana bilatzeko beharrezkoa dela ..." e.a., ez digute mesede handirik egiten, motibazio aldetik behintzat. Batengatik edo bestearengatik, gauza da gelan benetako ahaleginak egin beharrean aurkitzen garela zenbait ikasleren ahotik euskaraz hitzen bat edo beste entzuteko. Psikologiaren barruan, eta zehatzago "jokaeraren aldaketa"n, badira edozein jokaera indartzeko programak. Oraingo honetan gure asmoa horietako programa bat gelan ezartzea litzateke; eta hori da, hain zuzen ere, artikulu honen izenburua: "Mintzamena indartzeko programa".

Ikasleen komunikamena sustatzea du euskara-irakasleak erronka eta helburu nagusi. Garrantzizkoa da, beraz, horretarako dauden baliabideak ahalik eta gehien eta era eraginkorrenean erabiltzea. Artikuluan aipatu helburua eskuratzeko egileak prentsa nola erabiltzen duen azaltzen zaigu.

Irakaskuntzan eragina duten elementuen artean garrantzi handiko osakin ematen duen baten azterketa sakonean murgiltzea izango da artikulu honen xedea.

Artikulu honetan komunikazioaren zenbait ezaugarriri buruzko ikuspegi jakin baten berri ematen da. Ezaugarriok komunikazioaren edozein arlotan ikusgarri badira ere, bereziki hizkuntz irakaskuntzan nota gauzatzen diren aztertzen da.

Ikuspegi honetatik abiatuz, ikaslegoan maiz topatzen den tipologia edo jarrera jakin baten gorabeherak ulertzen ahalegintzen da (ikasle "harroarena" alegia), jarrera hau zerk edo nork/nortzuk bideratua izan daitekeen aipatuz.