Jadanik, badira sei urte 2000-2001 eta 2006-2007 bitarteko ikasturteak aztertu zirenez geroztik (Elortza eta Perales, 2008) eta, beste hainbeste ikasturte igaro direnez, abagune egokia iruditu zaigu, luze eta zabal erreparatzeko helduen euskalduntzean azken sei ikasturteotan egindako bideari.

Azterlan honek 2000-2001 ikasturtetik 2006-2007 ikasturtera bitartean EAEn HABEren babespean euskara irakasten eta ikasten aritu diren helduen profila eta horiek egindako lana aztertzea du helburu.

Lan honen abiapuntua 1988ko urtarrilaren erdialdera jarri behar da. Garai hartan ebaluazio-bileren jarraipenari eskualdeka ekin zitzaion. Bilera horietako batean mahaigaineratu zen kanpo-ekintzen inguruko azterketa bat egitearen premia. Adierazpen horrekin ordura arteko ekintzetan somatzen zen nolabaiteko norabide-eza azpimarratzen zen. Zuzendarien eritzitan

beharrezkoa zen egoeraren azterketa egitea.

Lan honen helburua, erabilera-plangintzen garrantziaren nondik-norako batzuk nabarmentzeaz gain, batez ere EAEko administrazioaren babespean garatu diren planen sorrera eta bilakaeraren deskribapen laburra egitea da, eta, etorkizuna gogoan, hainbat gogoeta eskaintzea. Bestalde, mugak ere argiak dira. Batetik, erabilitako informazioaren muga dago, eta, bestetik, historia berrinterpretatzailearen halabeharrezko ulerpidea. Horiek horrela, beste erremediorik ez dago, subjektibotasunaren irazkin halabeharrezkoa gidari, elementu garrantzitsuenen batzuk nabarmentzea baino.

Badira urte batzuk Herri honek bere nortasunari eusteko, hizkuntzaren berreskuratzebideari ekin ziola. Urte haietan han-hernen sortu ziren ikastaldeak eta irakasleak ugarituz eta indartuz joan dira, eta egun Berreuskalduntzearen eta Alfabetatzearen bidea proiektu mardul eta sendoagoa da.

Hastapenetatik honantza hizkuntzaren beraren ingurugiroa ere aldatuz joan da. Euskarak badu presentziarik gure gizartean. Sarri askotan nahiko genukeena baino askoz eskasagoa da, baina hortxe dabilkigu irakaskuntzan, administrazioan, lan-munduan; baita beste giza- jarduera asko eta askotan ere. Aldaketa hauen barman euskararen irakaskuntzak berak ere bide berriak urratu ditu, eta honekin bat baita ikaslegoak eta irakaslegoak ere.

Ebaluazioak ikas-irakas prozesuan izan duen, oraintxe bertan duen eta aurrera begira izan dezakeen eraginaz jardutean, ezin da ahantzi ez garela helduen euskara-irakaskuntzan dihardugunok soilik gai horretaz kezkatuta bizi garenak

Teknologi ikertegi honetan egiten ari den alfabetatzeko esperientzia kokatu behar da 1994az geroztik martxan dagoen euskararen erabilera areagotzeko plangintzan. Testuinguru horren azalpen orokorra Karmele Zuazubizkarrek eman digu ale honetan bertan. Esperientzia horretan alfabetatzeak duen lekua zehazterakoan, ordea, komeni da testuinguru horren beste hainbat zertzelada ematea, zergatiak eta nolakoak argiago adierazteko.

Xabier Elortzak hitzaldi bat eman zuen 2000n HABEk EHUrekin batera antolatutako Udako Ikastaroen barruan, "Lan-munduaren euskalduntze-alfabetatzea: alfabetatzea Ikerlanen" izenburupean.

Bideo honetan, hitzaldi osoa duzue entzungai.