SARRERA

Mende honetako 60. hamarkadaren azken aldera, zibilizazio industrialeko izena ematen zaien mendebaldeko herrietan postura soziopolitiko berria zabaldu zen. Postura horrek hauxe zuen ezaugarririk nagusiena: gizarteko aurrerapenaren neurria ez zen jadanik kontsumoaren eta zerbitzu on eta ugarien bidez bizimodu materialaren hobekuntza; neurria «bizitzaren kalitatearen» hobekuntzak emango zuen. Bizitzaren hobekuntza hori gizarteak bakoitzari dion errespetuaren hedapenean oinarritzen da.

Azkeneko urte hauetan sendotu egin da atzeraezineko joera hau eta era askotako kontzientzia sozialari sorrera eman dio, hasi ekologiatik eta emakumearen egoeraraino. Azkar ukitu du joera horrek helduen heziketa ere, honek eraikuntza sozialean duen eraginagatik. Honela dio P. Dominice-k:

Horregatik helduen hezieraren barnean hamarkada honen hasieratik pedagogiari buruz sortu diren eztabaidarik gehienek hartu dute kontutan alderdi hau, heziera mota horren giro sozio-politikoa aldatzen baitu. Aldi berean, gizarte eta gizabanakoaren arteko harremanen azterketan hezierak bete behar lukeen eta dezakeen eginkizunari begira jarri dira.

Eztabaida hauetatik sortu diren helduen hezierari buruzko proposamen berritzaileak, nahiz eta beren artean oso desberdinak izan. (2) zera dute amankomunean: bakoitzaren askatasuna garatu beharra, behin eta berriz azpimarratzen dutela, ikasleei beren gizarteko gora-beheren zuzenketan erantzukizun handiagoarekin parte hartzeko bide emango dieten gaitasunak handiagotuz.

Horrelako norabide bat ezin uler zitekeen helduen hezieraren iraultzarik gabe, eta batez ere, hezigaiak horretan duen lekua eta eginkizuna birfinkatu gabe. Horrela jaio zen eta hedatu da «autonomiaren ideia».

Europako nazio askok hezieraren ikuspegi berri hau gauzatzea erabaki du, hala esperimentu mailan egitura berriak ezarriz, nola lehengo egiturak aldatuz ... (6).

Baina pentsa zitekeenez, hain da handia zuzendutako ikaskuntzaren eta autonomiazko ikaskuntzaren arteko alde kualitatiboa, ze hasierako esperientzia hauetariko batek ere ez die erantzun lasaitzeko moduan helduen hezierak berekin dakartzan eskabide berriei (7). Baina beharra hor dago oraindik ere bilaketak jarraitzen du, batez ere helduen hezierako zenbait esparru mugatutan, adibidez, hizkuntzen irakaskuntzan.

Azkeneko hamar urte hauetan helduen hezierako printzipioetan egin den bilakaera zirriborratu dugu gaingiroki eta laburki; heziera- giro orokor honetan kokatzen da gure lana. Gure helburua zera da: helduek hizkuntza bat ikasterakoan autonomiaren ideiak aplikatzeak bai teori mailan bai praktikan zer eskatzen duen aurkeztea. Horretarako ikaslearen, irakaskuntzaren eta irakaslearen aldetik ikaskuntzak zer suposatzen duen azalduko dugu batik bat eta, era berean, orain arte nolako egitura motak ezarri diren edo aurrerantzean ezar daitezkeen horrelako ikaskuntza gauzatzeko.

Oharra.-Lan hau orokortasun-mailan jarri nahi izan dugu; izan ez dadin:

• ez gorengoegia, autonomiaren esparrua eta bere ondorio didaktikoak behar den juxtutasunez deskribatu ahal izateko, horrela oinarrizko hastapen zabalen muga barruan gelditzeari ihes eginaz.
  
• eta estuegia ere, egoera pedagogiko gehienetan balio dezaketen gogoetarako gaiak azaltzearren, honela kasu baten edo besteren deskribapenean mugaturik gelditzea saihestuz.
  

(1) Dominice, P. La formation continue des adultes dan le cadre d'un sistéme d'education permanente. CCC/EES (73) 35.

(2) Pareka, honi buruz, Illich-en proposamenak eta P. Freire-renak, Europako lurraldeetako etengabeko hezkuntza arauak finkatu dituztenak.

(3) Janne, H., Organisation, contenu et métbodes de l'éducation des adulees. CCC/EES (77) 3, 14 or.

(4) Hau da Comité Directeur de l'Education Permanente, 1972-an Conseil de la Coopération Culturelle du Conseil de l'Europe-k sortuak, erabaki zuen etengabeko heziketaren politikako hiru hastapen oinarrikoetarik bat. Ikus Schwartz. B., Education Permanente CCC/EP (77) 8, berrikusia, 2. or.

(5) Janne, H., aip. lib. 8

(6) Berrikuntza hauetako gehienen berri Conseil de l'Europe-k argitaratutako agirietan aurki daiteke, batez ere CCC/EES (76) 29 Tendences vers l'autogestion de l'éducation des adultes, six études de cas eta CCC/EES (76) 28 Dévelopements des structures de l'éducation des adultes, cinq études nationales. (7) Bigarren hizkuntzako autonomi ideiaren hedadurari buruz: ikus bereziki Marbeau, M. V., Le travail autonome des éléves, CCC/EGT (77) 15.

HABEren katalogoan