Manual de formación para profesores de Ele irakasleentzako prestakuntza-liburuko zortzigarren kapituluak gramatikaren irakaskuntzari oratzen dio, eta, bertan, José Plácido Campillo eta Juan Manuel Real Espinosaren eskutitk, gramatikaren lanketaren alderdi ezberdinak aletzen dira. Hona kapitulu horren gako nagusienak.

Eskuliburu hau ELE —Espainiera Atzerriko Hizkuntza gisa— irakasleentzako prestakuntza-gida praktiko eta erabilerraza da. Hasiberrientzako bidelagun izateaz gain, eskarmentudun irakasleek ere balia dezakete, ikuspegi praktiko batean oinarrituta, ezagutza eguneratzeko eta sakontzeko aukera eskaintzen baitu.

Manual de Formación para profesores de ELE (Jiménez Calderón, F. eta Rufat Sámchez, A.)

Adimen artifizial sortzailea hizkuntzen irakaskuntza eraldatzen ari da irakaskuntza-prozesuetan; izan ere, erraztu egiten ditu irakaskuntza-plangintza, zereginen diseinua eta ebaluazioa. Gainera, aukera ematen du materialak pertsonalizatzeko, atazetan oinarritutako ikaskuntza sustatzeko eta atzeraelikadura hobetzeko. Bestalde, adimen artifizial sortzailea ezartzeko, gaitasun digital espezifikoak garatu behar dira eta erabilera kritikoa eta etikoa sustatu behar da eskolan.

https://doi.org/10.54512/FLAA2156

JATORRIZKO ARGITALPENA

Pujolà, J. T. eta González Argüello, V. (2025). La inteligencia artificial generativa en la enseñanza de lenguas. Nuevas posibilidades y competencias docentes. Textos, Didáctica de la Lengua y de la Literatura, 108.

Aldizkariaren eta egileen baimenaz egokitua, itzulia eta argitaratua.

Carol Ann Tomlisonek ikasle guztien beharrei erantzuteko estrategia ugari proposatzen ditu "El aula diversificada" liburuan. Irakasle honek hezkuntza-sistema formalaren markoan kokatutako jarraibideak eskaintzen ditu, eta horietako batzuk sarrera honetara ekarri ditugu, aldeak alde, lagungarri izan daitezkeelakoan baita helduen euskalduntzeko eskoletan ere.

Liburu honek bigarren hizkuntzen eta atzerriko hizkuntzen irakaskuntzari eta ikaskuntzari buruzko egungo ezagutzaren eta ikerketaren ikuspegi orokorra, praktikoa, osoa eta abangoardista eskaintzen du. Sei zatitan antolatuta dago; kapitulu bakoitzak aurrerapen garrantzitsuak, funtsezko ikerketak, gogoetak eta bigarren hizkuntzen irakaskuntza eraginkorrerako aplikazioak aurkezten ditu. Gaian adituak direnak bilduta (besteak beste, David Nunan, Paul Nation eta Penny Ur), egileek funtsezko ikuspegiak eskaintzen dituzte honez gero finkatutako zein azaleratu berriek diren gai garrantzitsuei buruz.

HABEren zuzendari Jokin Azkuek eman zion hasiera 2025/2026 ikasturte akademikoaren hasiera-ekitaldiari. Segidan, euskaltegi publikoetako ordezkari Karmele Agirregabiriak eta herri-ekimeneko euskaltegietako ordezkari Aize Otañok hartu zuten hitza, hurrenez hurren. Ondoren, Aitor Aldasoro Kultura eta Hizkuntza Politikako sailburuordeak hitz egin zuen, eta, bukatzeko, "Pedagogia inklusiboa" izeneko hitzaldia eman zuen Naiara Berasategi EHUko irakasleak.

Adimen artifiziala bat-batean eta indarrez sartu da hizkuntzen irakaskuntzan. Hasierako promesetatik harago, beharrezkoa da ikuspegi orekatua eta funtsatua AAk hizkuntzen ikaskuntzan eta irakaskuntzan duen eginkizunaz. Horretarako, AAk ikasleen eta irakasleen arteko harremanean duen eragina aztertuko da, hizkuntza-jarduerei (ulermena, adierazpena, elkarreragina eta bitartekotza) eta gizarte- eta pedagogia-zereginei dagokienez. Era berean, hizkuntzen irakaskuntzan AAren erabilera kokatzeko printzipio pedagogiko batzuk proposatuko dira.

https://doi.org/10.54512/GJDS5646

JATORRIZKO ARGITALPENA

Trujillo Saéz, F. (2025). Inteligencia artificial en el aprendizaje y la enseñanza de lenguas. De las promesas a los avances basados en evidencias. Textos, Didáctica de la Lengua y de la Literatura, 108.

Aldizkariaren eta egilearen baimenaz egokitua, itzulia eta argitaratua.

Euskara online ikasteko INGURA (inguraonline.eus) ikas-ingurune eleaniztun digitalak A1 eta A2 mailako ikastaroak eskainiko ditu 2025/2026 ikasturtean. Ingurunean bertan euskaltegien eskaintzak bistan izango ditu ikasleak eta bertatik matrikulatu ahal izango du.

ELE INTERNACIONAL blogean argitaratutako artikulu batek azaltzen du nola diren abestiak baliagarriak hizkuntzak ikasteko. Ez dira bakarrik entretenigarriak, baizik eta ikaskuntza sakona eta esanguratsua bultzatzen duten tresnak. Euskararen irakaskuntzan ere aplikagarriak izan daitezke.

Artikulu honek euskararen irakaskuntza proiektuetan oinarritzeko saiakera baten kronika izan nahi du, ikas-irakas talde batek une eta toki jakin batean aurrera atera zuena. Proiektua nola sortu eta nola garatu zen azaltzeko egina dago, ikasle-irakaslearen balorazioa jasota dauka, baita sortutako produktuen laginak ere.

https://doi.org/10.54512/XMCT6131

Canva diseinu grafikorako tresna intuitiboa da, eta online erabil daitekeena. Irakasleek material didaktiko bisualak sortzeko erabil daiteke: kartelak, aurkezpenak, infografiak, fitxak, irteera-txartelak eta abar.

Ebaluazioa ezinbesteko tresna da, ikas-irakas prozesua hobetzeko eta kalitate handiagoko hezkuntza lortzeko. Ebaluazioak dituen funtzioen artean, formatiboak eragin handia du ikasleen hazkuntza sustatzeko, ikaskuntzak hobetzeko bidea erregulatu eta gidatzen baitu. Alderdi hori aintzat hartuta, oso interesgarria da Mariana Morales eta Juan Fernándezen liburua: "La evaluación formativa: estrategias eficaces para regular el aprendizaje". Testuak ikuspegi hurbila, praktikoa eta zorrotza eskaintzen du. 2022an argitaratutako liburua 150 orrialde ingurukoa da; hizkuntza argi eta zuzena erabiltzen du, eta erraz irakurtzen da. Hiru bloke nagusi ditu; gainera, Neus Sanmartí-ren hitzaurre batekin hasten da eta eranskin bat du bukaeran.

Proiektuetan Oinarritutako Hizkuntzen Irakaskuntza ikuspegian oinarritutako ikastaro batean aurreikusitakoari jarraikiz, Zornotza Udal Euskaltegiko ikasleekin egindako esperientzia bat aurkeztuko da artikulu honetan. Artikulugilearen ustez, metodologia hau, talde batzuetan behintzat, eraginkortasun handiko eredua izan daiteke.

https://doi.org/10.54512/CJEW3121

"Changing teaching practices using curriculum differentiation to respond to students’ diversity" liburuak irakasleei tresnak eskaintzen dizkie ikasgelako ikasle guztiei nola erantzun jakiteko. Ikasleen jatorria, maila, ezaugarriak, gaitasunak edo ikas-estiloak ez dira oztopo izan behar, aukera baizik.

Lorenzo García Aretio aditua dugu urrutiko hezkuntzan. Bizitza profesionalean hezkuntzako etapa guztietan aritu da, bai irakasle gisa, bai zuzendaritza-taldeetan; azken urteetan, UNEDeko Hezkuntza Fakultatean. 80 urte betetzerakoan, laburbilduma bat osatzeari ekin dio bere blog akademikoan. Dagoeneko,, 66 sarrera argitaratu ditu 2025eko urtarriletik; 100era iristea da asmoa.

Iva Koutskak idatzitako “Teaching English as a foreign language to older adult learners: a qualitative exploration of four perspectives” artikulua eman zen argitara "Educational Gerontology" aldizkarian 2024an. Bertan, egindako ikerketa baten berri eman zuen. Ikasle heldu nagusien eremurako irakasle-jardunerako desiragarritzat jo daitezkeen zenbait alderdi baliozkotu ziren, parte hartu zuten heldu nagusiek era positiboan baloratuak zituztenak gainera. Ikerketaren mugak aintzat hartuta, beste testuinguru batzuetarako ere interesgarriak izan daitezke artikuluan jasotako emaitzak, iritziak eta proposamenak.

“El efecto novedad en la integración de la IA generativa: perspectivas de docentes y aprendientes en la preparación de exámenes de certificación DELE” artikulua argitaratu berri dute RILE aldizkarian (Revista Internacional de Lenguas Extranjeras). Ikerketa batean oinarritutakoa da; Javier Muñoz-Basols eta Yulia Lvova dira egileak.

"Erresilientzia" kontzeptua gero eta gehiago entzuten hasiak garen garaiotan, gaitasun hori irakaskuntzan landu eta aplikatzeko zenbait gako eskaintzen da sarrera honetan. Izan ere, erresilientzia landuz gero, gatazkak era eraginkorrean konpondu litezke, ikuspegi orekatua, elkar ulertzea eta adostasuna sustatuz.

Atal berria sortu dugu Irakasbileko Bideotekan; "Bi hitzetan" du izenburu. Bilduman, adituek grabatutako bideo laburrak egongo dira. Euskaraz ez badaude, azpitituluak izango dituzte. Halaber, material osagarria eskainiko da, bibliografia esaterako.

Manuela Menak eta Vicenta Gonzálezek “Adimen artifiziala helduen euskalduntzean” ikastaroan emandako saioaren laburpena eta bertan aurkeztutako zenbait material jaso dute sarrera honetan. Aipagarria da NotebookLM erreminta baliatu dutela, besteak beste, erantsita dauden podcastak egiteko.

Olga Cruz Moya eta Patricia Santervás González irakasleek transmedia-narratiba nola erabil daitekeen azaltzen dute liburuan, gaztelania atzerriko hizkuntza (ELE) gisa irakasteko testuinguruetan.

Eusko Jaurlaritzako Hezkuntza Sailak "Hezkuntza-eremuan adimen artifizialak erabiltzeko gida" argitaratu berri du Elhuyarrekin lankidetzan. Gida bera nagusiki hezkuntzako etapa eta arlo ezberdinetako irakasleei bideratuta badago ere, helduen euskalduntzean diharduten irakasleentzat baliagarriak izan litezkeen hainbat baliabide eta erabilera-irizpide eskaintzen ditu.

Ikaskuntza kooperatiboa hezkuntza-metodologia bat da, irakasleen eta ikasleen arteko lankidetzaren onurak areagotzeko. Sarrera honetan, ikaskuntza kooperatiboaren ebaluazioarekin lotutako zenbait teknika, erreminta eta irizpide aurkezten da, baita hausnarketarako hainbait puntu ere.

Susana Aldaok, Coruñako Hizkuntza Eskolako irakasleak, bideo-kanal interesgarria du YouTuben. Teknologiarekin eta hizkuntzen ikas-irakaskuntzarekin lotutako bideo laburrak sortu eta partekatzen ditu bertan. Landutako gaien artean Moodle eta H5P daude.

Sarrera honetan, UZEIk sortutako Neoloteka egitasmoaren berri eman nahi da. Neolotekak euskarazko neologismoak identifikatu, bildu eta sarean zabaltzeko helburua du. Hizkuntzaren normalizazio-prozesuan, lexiko berria sortzea eta zaintzea funtsezkotzat jotzen da. Neolotekak oraindik ‘Euskaltzaindiaren Hiztegia’n ageri ez diren 50 neologismo biltzen ditu hasiera batean, eta hilero 20 berri gehitzeko asmoa dago.

Liburu honek estrategia pedagogikoak eta kasu praktikoak eskaintzen ditu hezkuntza eleaniztunaren erronkei eta aukerei aurre egiteko, eta irakasleei tresnak eskaintzen dizkie hizkuntza-aniztasuna errespetatzen duten herritarrak hezteko.

HABEren 2025eko prestakuntza-plana, 2025eko ekainaren 17ko HABEren zuzendariaren Ebazpenez onartua.

Hizkuntzen irakaskuntza nola egokitzen den migratzaile helduen testuingurura aztertzen da sarrera honetan. Kasu horietan, irakasleek malgutasunez eta sentiberatasun handiz jokatzea komeni da. Migratzaileekin bideratutako ikas-irakas prozesuetan, honako gako didaktiko hauek erabili behar dira: bost zentzumenak barne hartzen dituzten jarduerak, errealitateari loturiko ikaskuntza esanguratsua eta eguneroko hizkera erabiltzea. Aldi berean, ezinbestekoak dira osasun mentala zaintzea eta parte-hartzean presiorik ez jartzea.

Euskaltegietan ere, euskara-eskolak gero eta inklusiboagoak eta egokituagoak izan daitezen lanean dihardute eta, hala, sarrera honetan, irakasleentzako jarraibide orokor batzuk ematen dira praktika didaktikoa elikatzeko lagungarri izan daitezen.

HABE Liburutegiaren bildumatik eta Dialnet plataforma osagarritik hartutako lanen bidez, hizkuntzen didaktikaren alorrean bitartekotzaren inguruko ikuspegi zabala ematen du bibliografia honek. Helburua da hizkuntzen didaktikan dihardutenei eguneroko praktikan lagungarri izan daitekeen materiala eskaintzea.

Itzulpen Saila bildumako 57. zenbakia ere sarbide irekian (open access) jarri du HABEk. Hala, eta bildumako beste zenbait libururekin egin den bezala, interesaturik dagoen orok eskura izango du Enrica Piccardok eta Brian Northek idatzitako "Ekintzara bideratutako ikuspegia" Irakasbil webgune honetan, pdf formatuan eta "Creative Commons by-nc-nd" lizentziapean (Aitortu-EzKomertziala-LanEratorririkGabe).

Sarrera honetan, Google-k garatutako adimen artifizialaren laguntzaileetako bat aurkeztuko dizuegu: NotebookLM. Merkatuan badaude NotebookLMren antzeko funtzioak dituzten beste tresna batzuk ere, besteak beste, Copilot, ChatGPT edota Claude. Tresna hauek norberaren testuetan oinarrituta galderak, laburpenak, azalpenak eta ideia nagusiak eskaintzeko gai dira. Irakaskuntzan oso erabilgarriak izan daitezke materialak antolatzeko eta ikasleei laguntzeko.

New Yorkeko Columbia Unibertsitateko irakasle den Reyes Llopis García izan da LdeLengua podcastaren 164. atalerako Francisco Herrerak elkarrizketatu duen aditua. Hizkuntzalaritza kognitibo aplikatua izan da landutako gaia. Azaldu dutenez, Llopis Garcíaren monografia bat argitaratu zen iaz gaiaz.

Euskaltzaindiak Euskara Batuaren Ortotipografia (EBO) arautzeko asmoz, iaz argitaratu zuen 200.araua, Letra larriak eta xeheak erabiltzeari buruzkoa. Sarrera honek letra larrien eta xeheen erabileraren inguruko gogoeta eta gomendio batzuk jasotzen ditu.

“Las redes sociales digitales en la enseñanza del español como lengua extranjera" liburua Maria del Carmen Méndez Santos eta Cristina Vela Delfa autoreek idatzi dute, eta espainieraren irakaskuntzan sare sozialen erabilera aztertzen dute. Irakasleentzako baliabide gisa pentsatuta dago liburuxka hau.

"Uneven language profiles & differentiated language requirements" izeneko txostenak hizkuntzen ebaluazio bidezkoagoa bultzatzea du helburu, Carlsenek, Roccak eta Machettik idatzi eta ALTEren —Association of Language Testers in Europe—LAMI taldeak —Language Assesment for Migration and Integration— 2023an argitaratu du. Bereziki, migratzaile helduen hizkuntza-profil desorekatua —trebetasun batzuetan maila handiagoa beste batzuetan baino— ohikoa dela azpimarratzen du, eta horren araberako ebaluazio- eta eskakizun-ereduak proposatzen ditu. Gogoan izan dezagun, inoiz adierazi dugun bezala, Eusko Jaurlaritzaren izenean HABE dela ALTEko eskubide osoko kideetako bat.

“Spanish language learning in the AI era: AI as scaffolding tool” [AA garaian gaztelania ikasten: AA aldamio-tresna gisa] artikulua argitaratu berri dute. Testu horren oinarri den ikerketan, gaztelania hizkuntza gehigarri gisa ikasten ari diren hamar ikaslek ChatGPT nola erabili duten aztertu dute Shanshan Huang eta Daniel Cassanyk. Ikerketak baditu mugak baina, hala ere, zenbait ondorio praktiko atera daitezke adimen artifizialaren erabileraz, besteak beste, eta izenburuan ageri denari jarraikiz, halako erremintek ikasprozesuetan aldamiatzean izan dezaketen rolaz. Labur esanda, adimen artifizialak H2en ikaskuntzarako erreminta gisa dituen alderdi sendoak eta mugak aztertu nahi izan dituzte ikertzaileek. Hortaz gain, beste ikerketa eta lan batzuen berri ere badugu artikuluan.

Ikaskuntzaren Diseinu Unibertsalaren (IDU) oinarria hezkuntza inklusiboa da, eta ikasle guztien beharrak kontuan hartzea du xede, bereziki aniztasun funtzionala edo ikasteko estilo desberdinak dituzten ikasleekin.

Zer egin behar duzu Irakasbil webgunean erabiltzaile gisa aritzeko eta parte-hartze aktiboagoa izateko? Grafiko eta irudi bidez azaltzen saiatuko gara sarrera honetan.

e-HIZPIDE. Artikulugileentzako irizpideak

Lan akademiko bat egitean erabilitako iturriak aipatu behar izaten dira horrelakoak aurkezteko dauden arau jakinen bitartez. Jarraibide hori egokia da, oro har, sortzen dugun edozein testutarako. Gaur egun, aipuak eta erreferentzia bibliografikoak egiteko arau-mota ugari badaude ere, APA estiloa da erabilienetako bat erakunde akademikoetan, aldizkari zientifikoetan eta argitaldarietan. Horri erreparatzen diogu, besteak beste, e-Hizpiden eta Irakasbilen oro har.

"HABEren Emakumeen eta Gizonen Berdintasunerako II. Plana" dokumenturen bidez, HABEk emakumeen eta gizonen arteko berdintasuna lortzeko orduan duen konpromiso politikoa berresten da, erakundeak arlo honetan izango dituen helburu estrategikoak finkatuz eta horiek betetzeko behar diren baliabideak jarriz. Bat dator Legegintzaldirako gobernu-programan jasotako konpromisoekin eta Emakumeen eta Gizonen Berdintasunerako VII. Planarekin, eta aintzat hartzen du I. Planean egindako ibilbidea.

Ez da berria e-Hizpide aldizkarian argitaratzen diren artikuluen erreferentzietan DOI identifikadoreak ikustea. Orain, aldiz, e-Hizpideko artikuluek eurek ere badute DOIa. Baina, zer da hori eta zertarako balio du?