Itzulpen-saila

Ingelesaren entzumen eta mintzamen arloan trebetasun egokiak lortzea bigarren eta atzerriko hizkuntzetako ikasle ugariren kezka nagusia da, eta gaur egungo ingelesezko irakasleek beharrezkoa dute trebetasun audiolingualen irakaskuntzan egun dauden ikuspegiak ondo ezagutzea. Bigarren hizkuntzaren entzutezkoak, urteetan zehar hizkuntzalaritza aplikatuan bazter batera utzia izan denak, dagokion tokia hartu du. Oraindik ere bigarren hizkuntzaz jabetzeari buruzko ikerketan nolabait baztertua izan arren, entzutezkoak eginkizun funtsezkoagoa du gaur egun hizkuntzen irakaskuntzan.

Zelan eskuratzen da beste hizkuntza bat? Hau galdetuko bagenio kaletik doan pertsona bati segurutik honelako erantzun sinple bat emango luke: “hizkuntza hori praktikatuz” edo “beste herrialde batera bizitzera joanda”. Baina bigarren hizkuntzaren eskurapena ikertzen dutenek ikusi dute beste hizkuntza bat ikastea lekutan dagoela gauza sinplea izatetik. Ikertzaile gehienek esango lukete bigarren hizkuntzaren eskurapena kontu konplexua eta alde askotakoa dela, eta eragile ugari eta zailegien menpe dagoela esaldi bat edo birekin azaltzeko.

Zergatik erabakiko lukete Britainia Handian bizi den hungariar batek eta Ekialde Urrunean bizi den amerikar batek (hizkuntz irakasle/ikertzaileak biak) elkarrekin liburu bat idaztea? Eta zergatik “talde-dinamikari” buruzkoa? Hona hemen istorio pertsonalak.

Liburu hau hizkuntz hezitzaileentzat da. Dozena erdi bat urtez garatu den proiektu baten berri ematen du. Proiektu horretan, oraindik aldaketak egiten ari omen da egilea etengabe. Beraz, irakurleak ez luke produktu amaitutzat hartu beharko, baizik eta garatzen ari den lanaren argazkitzat, itxi gabe gera litekeen prozesu ireki baten erakusgarri.

Testu bidezko syllabus-diseinua da ingeles-irakasleek testu osoak irakatsi beharrari Australian eman zaion erantzuna. Hizkuntzalaritza aplikatuaren eta hizkuntzari lotutako hezkuntzaren arlo askotan gero eta garrantzi handiagoa ematen zaio testu osoari eta diskurtso hedatuari, eta horren erantzun praktikoa da testu bidezko syllabus-diseinua. Beste hizkuntza batzuetako hiztunei zuzendutako ingelesaren irakaskuntzan (TESOL) garatu da joera hau. Eta hizkuntzalariek eta hezkuntza hezitzaileek Australiako lehen, bigarren, hirugarren eta helduen hezkuntzako hainbat sektoretan egindako lanean izan du bilakabidea bi hamarkada luzean barrena.

Luze argudia daiteke motibazioa hizkuntz irakaskuntzaren giltzarrizko arazoetako bat dela frogatzeko, eta ikasleak motibatzeko trebetasunak funtsezkoak direla hizkuntz irakasleentzat, baina ez zinateke liburu hau irakurtzen egongo horretaz jabetuta egongo ez bazina. Beraz, hasi beharrean banan-banan azpimarratzen zein garrantzitsua den motibazioa irakasle/ikasle/ikertzaile/hezkuntza politikaren diseinatzaile eta, gutxi gorabehera, gainerako jende guztiarentzat, zilegi izan bekit liburu hau oso ikuspegi diferente batetik hastea.

Liburu honek irakasleek beren usteei eta praktikei buruz kontzientzia areagotzeko beren lana nola azter dezaketen azaltzen digu. Gure esplorazio planteamendua desberdintzat jotzen dugu zenbait alderdiri dagokionez hizkuntz irakasleen trebakuntzari buruzko beste liburuen aldean. Izan ere, liburu batzuek irakaslearen trebakuntza irakaskuntza modu preskribatuen bitartez hobetzea azpimarratzen dute. Hori ez da liburu honen helburua.

Liburu honetan bi gai jorratuko dira. Lehendabizi, lexikoaren izaera eta betekizuna ebaluatuko dira, eta item lexikalak hizkuntzako unitatetzat hartzeak (berbak eta egiturak hartu beharrean) dauzkan inplikazioak. Hizkuntzaren izaera lexikala eta horrek hizkuntz pedagogiarako dauzkan ondorioak ebaluatuko dira. Bigarrenik, gaur egungo hizkuntz irakaskuntzari emango zaio gainbegirada. Zehatzago esanda, ohiko materialen eta metodologia ortodoxoaren ezaugarri asko ebaluatuko dira, eta antzematen zaizkien hutsune larriak erakutsiko dira.