Bilatzailea

Probetxu handikoa da hizkuntz irakaslearentzat saioren bat bukatu ondoren tarteren bat libre dagoenerako edo ikasle batzuek beren lana, taldeka edo binaka, beste batzuek baino lehenago bukatu dutenean egiteko moduko ariketa batzuk prestatuta edukitzea.

Begien bistakoa denez, bi egoera horiek ez dira berdinak; lehenengoan klase osoarekin egin beharko du lan eta bigarrenean, normala den bezala, nahiago izango du atzeratuta dauden ikasleei laguntzea. Orain azalduko ditugun ariketa hauek, beraz, bost minutuko tarte lanik gabekoetarako aproposak, bi sailetan banatuko ditugu: irakasleak gidatutako ekintzak eta ikasleek beren kabuz egitekoak.

Hizkuntz irakasle gehienok izan dugu irakasteko plazerra ikasle batzuekin. Ikasle horiek oso arin ikasten dute eta ez digute buruhausterik ematen. Izugarri erraz ikasten dute hizkuntza berria. Guk irakasten dugun baino arinago ikasten dute. Baina alderantzizko esperientzia ere izan dugu beste ikasle batzuekin. Ikasle batzuei irakastea lan nekosoa da.

Badirudi dena gaizki ulertzen dutela. Aukerarik baldin badago, gaizki aukeratzen dute. Horien memoria galbahea bezalakoa da. Ikasle horiekin porrot egiten dugu. Ez dago esperantzarik.

Euskalduntze eta Alfabetatzerako Diploma 1992ko urrian zabaldu zen lehenengo aldiz. Ikasketa hauek Euskal Kulturaren Batzarraren (EKBren) inguruan biltzen ziren hainbat helduen euskalduntze eta alfabetatzerako erakunderen, eta batez ere AEKren iniziatibaz sortu zen. Garai hartan ez zegoen komunikaziobide onik administrazioaren eta AEKren artean. Euskaltegi hauek euskalgintzan garatzen zituzten lan-ildoak kontuan hartuko lituzkeen formazio-egitaraua bultzatu nahi zuten, beren irakasleen formaziorako baliagarria izan zedin, batetik, eta homologaziobide, bestetik.

Ez dago esan beharrik ikasteko, irakasteko eta ebaluatzeko finkatzen ditugun helburu eta xedeek gidatzen dutela curriculuma eta, ondorioz, baita klaseko pragmatika-lana ere. Hizkuntzen irakaskuntzan, ikasketen azken xede eta helburua hizkuntza ikastea da. Gizarteko aldaketek eta nazioarteko loturak gehitzeak hizkuntza ikasteko esperantza erabat berriak sortu dituzte: gero eta jende gehiago dago beste hizkuntzetan komunikatzeko gai izateko itxaropenez eta, beharbada, ez dute halabeharrez hizkuntza horiei buruzko irakaskuntza formala jasotzeko aukerarik. Horregatik, ikasleek hizkuntz gaitasun eta hizkuntz ikaskuntzari buruzko ezagupena jaso beharko lukete beren hizkuntz ikaskuntza formalean. Era berean, behar diren trebetasunak eta hizkuntzen erabilera eta ikaskuntzari buruzko ezagutza teknikoa izan beharko lukete.

lrakasleen heziketa ezinbesteko baldintza da berrikuntza kurrikularrik martxan jarri eta finkatuko baldin bada. Horixe erakusten digu argi eta garbi berrikuntza pedagogiko askok eta askok historian izandako arrakasta eta porroten azterketak. Beraz, hori aintzat ez hartzeak hasiera-hasieratik porrotera eramango gintuzke. Ponentzia honetan gai horri heldu nahi nioke Euskal Autonomia Erkidegoko helduen alfabetatze eta euskalduntzearen ikuspegitik; hau da, lehenean zer egin dugun, orain zertan ari garen eta geroak dakartzan erronkak azaldu.

Ikasgela, ikastegia edota hezkuntza-erakunde zabalagoak antolatzekoan, irakasle guztiok egiten ditugun curriculumek badute zerikusirik geure jardunean behin eta berriro erakusten ditugun portaera-rnolde batzuekin. Portaera horiek sustrai sendoak dituzte hainbat uste edo iritzitan. Hau da, irakasleak, irakaskuntzaren nondik norakoak erabakitzeko, egiazko jotzen dituzten zenbait oinarritatik abiatzen dira.

Jarraian aurkeztera noan lanak helburu bikoitza du; batetik, "Bigarren Hizkuntzen Irakaskuntzarako Irakasleen Formazioa: Euskara" graduondokoaren curriculumaren inguruko zertzelada batzuk eskaintzea eta, bestetik, graduondoko programak izaniko garapenaren berri ematea. Arlo akademikoari dagokionez, aipaturiko graduondokoa burutzeak helduen euskalduntze-prozesuan diharduen irakasleriaren formakuntza ahalbidetu du. Hori horrela izanik, HABEk unibertsitatearekin elkarlanean, irakasleriaren prestakuntzari ekiteko nahia edo borondatea azaldu zuen, modu honetara graduondoko ikasketak burutu izanak, ikasleriari titulu bat eskuratzeko aukera irekitzen ziolarik.

Hizkuntzen irakaskuntzan kulturak duen garrantzia begien bistakoa da. Xede­hizkuntzaren hiztunen uste, balore, jarrera, aztura eta portaera komunak, besteak beste, aintzat hartzekoak dira ezbairik gabe curriculumaren diseinuan. Eta, xede­hizkuntzaren hiztunen kultura ez ezik hizkuntz ikasleena ere zertan ahazterik ez dago.